Xét nghiệm máu ung thư đại tràng

Tin mới 14/04/2020 09:50:55. Views: 5,144.

Ung thư đại tràng là bệnh lý nguy hiểm thường gặp ở đường tiêu hoá. Để phát hiện ra bệnh, bác sĩ sẽ phải tiến hành nhiều phương pháp chẩn đoán khác nhau, trong đó có xét nghiệm máu phát hiện ung thư đại tràng. Cùng tìm hiểu kỹ hơn về phương pháp xét nghiệm này qua bài viết dưới đây.

Xem thêm: TOP 4+ phương pháp tầm soát ung thư đại trực tràng

1. Phương pháp xét nghiệm máu phát hiện ung thư đại tràng

1.1. Xét nghiệm máu phát hiện ung thư đại tràng là gì?

Xét nghiệm máu là việc phân tích mẫu máu lấy từ tĩnh mạch cánh tay của người bệnh để tìm ra dấu ấn ung thư hoặc các gen đột biến gây ung thư (phương pháp này còn khá mới nên mức độ phổ biến chưa rộng rãi).

Đối với ung thư đại tràng xét nghiệm máu chủ yếu dùng để xác định nồng độ chất chỉ điểm gây ung thư CEA. Khi nồng độ CEA trong máu tăng cao thì bệnh nhân có nguy cơ bị ung thư đại tràng.

Xét nghiệm máu ung thư đại tràng

Xét nghiệm định lượng CEA trong máu

1.2. Vai trò của xét nghiệm máu phát hiện ung thư đại tràng

  • Phát hiện sớm ung thư đại tràng khi kết hợp với các phương pháp chẩn đoán khác
    • Nếu chỉ căn cứ vào nồng độ CEA trong máu tăng cao thì chưa thể khẳng định bệnh nhân bị ung thư đại tràng do thời điểm lấy máu xét nghiệm có thể bệnh nhân đã sử dụng một số chất kích thích làm CEA tăng cao.
    • Nhưng nếu được kết hợp thêm các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như: Nội soi đại tràng, nội soi đại tràng ảo (chụp cắt lớp đại tràng), v.v. thì việc chẩn đoán ung thư đại tràng sẽ có độ chính xác cao hơn.
Vai trò của xét nghiệm máu ung thư đại tràng

Cần kết hợp thêm phương pháp nội soi đại tràng ảo để chẩn đoán bệnh chính xác hơn

  • Xét nghiệm máu có thể báo hiệu sự phát triển của ung thư
    • Ứng với mỗi giai đoạn của ung thư đại tràng thì nồng độ CEA trong máu sẽ khác nhau. Do đó, các bác sĩ cũng có thể căn cứ vào sự thay đổi của nồng độ CEA qua nhiều lần xét nghiệm để đánh giá mức độ phát triển của ung thư.
    • Ngoài ra, với những bệnh nhân đang điều trị ung thư đại tràng, việc xét nghiệm máu cũng giúp theo dõi, đánh giá được hiệu quả của việc điều trị.

2. Xét nghiệm máu phát hiện ung thư đại tràng không?

Xét nghiệm máu không giúp phát hiện ung thư đại tràng vì có thể cho kết quả dương tính giả. Tuy vậy, loại xét nghiệm này cũng vẫn sẽ được các bác sĩ chỉ định trong một số trường hợp nhất định như kết hợp cùng với các phương pháp xét nghiệm khác để chẩn đoán bệnh hay khi cần theo dõi hiệu quả sau điều trị.

Xét nghiệm máu không phát hiện được ung thư đại tràng

Xét nghiệm máu không giúp phát hiện ung thư đại tràng

3. 5 phương pháp khác giúp phát hiện ung thư đại tràng

Ngoài xét nghiệm máu phát hiện ung thư đại tràng, bạn nên tham khảo thực hiện thêm 5 phương pháp sau:

3.1. Xét nghiệm máu ẩn trong phân (FOBT)

Người bị ung thư đại tràng trong phân thường có máu. Nguyên nhân là do khi bị ung thư đại tràng thì tình trạng tăng sinh mạch nhiều, các mạch máu dễ bị tổn thương khi có phân đi qua.

Ngoài ung thư đại tràng thì máu lẫn trong phân cũng có thể do khối polyp hoặc viêm loét đường ruột gây nên. Do vậy, việc phát hiện máu ẩn trong phân thường có giá trị gợi ý rất lớn để làm các thăm dò khác chuyên sâu hơn.

Máu ở trong phân có thể quan sát được bằng mắt thường. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp lượng máu nhỏ không quan sát được thì cần phải làm xét nghiệm để kiểm tra. Hiện tại, xét nghiệm máu ẩn trong phân bao gồm hai loại chính là gFOBT và iFOBT.

3.1.1. Xét nghiệm máu trong phân Guaiac (gFOBT)

  • Nguyên lý: Là xét nghiệm dựa trên phản ứng hoá học để xác định sự có mặt của máu ở trong phân.
  • Cách thực hiện: Với kiểu xét nghiệm này, bệnh nhân sẽ được yêu cầu thay đổi chế độ ăn uống, thuốc men và lấy 3 mẫu phân từ ba lần bài tiết khác nhau. Sau đó mẫu phân sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm của bệnh viện để phân tích. Tại phòng thí nghiệm các bác sĩ sẽ đặt mẫu phân trên một thẻ thử nghiệm. Nếu thẻ đổi màu sẽ có máu trong phân.
  • Ưu điểm: Xét nghiệm gFOBT có độ nhạy cao.
  • Nhược điểm: Máu ở trong phân không xác định được là do đại tràng hay các bộ phận khác của đường tiêu hoá gây nên. Một số loại thức thức ăn (thịt đỏ chứa máu trong thịt) và thuốc uống (thuốc giảm đau làm tăng nguy cơ chảy máu) gây ảnh hưởng đến độ chính xác của kết quả xét nghiệm.
Các bước xét nghiệm máu ẩn trong phân

Quy trình các bước xét nghiệm máu ẩn trong phân

3.1.2. Xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân miễn dịch hóa học (iFOBT)

  • Nguyên lý: Xác định protein hemoglobin có trong tế bào hồng cầu người ở trong phân.
  • Cách thực hiện: Xét nghiệm này sẽ sử dụng một loại protein đặc hiệu để tìm và gắn vào hemoglobin. Nếu protein đặc hiệu tìm thấy hemoglobin thì trong phân có máu.
  • Ưu điểm: Độ nhạy cao hơn gFOBT, có thể phân biệt được máu chảy từ đại tràng và các vị trí khác cao hơn của đường tiêu hoá. Bệnh nhân không cần phải ăn kiêng và chỉ cần lấy một mẫu test.
  • Nhược điểm: Chi phí xét nghiệm cao

3.2. Xét nghiệm DNA trong phân

Người bị ung thư đại tràng hoặc tế bào polyp thường có DNA đột biến ở một số gen. Do đó, xét nghiệm DNA trong phân chính là để tìm ra đoạn gen bất thường này. Nếu kết quả dương tính, bệnh nhân có thể sẽ được chỉ định thêm nội soi đại trực tràng để chẩn đoán.

Xét nghiệm DNA trong phân

Xét nghiệm DNA trong phân để tìm ra đoạn gen bất thường gây bệnh

3.3. Phương pháp khác

3.3.1. Nội soi đại trực tràng

Là phương pháp hiệu quả nhất trong việc chẩn đoán và phát hiện sớm ung thư đại tràng. Với phương pháp này, các bác sĩ sẽ dùng một ống nội soi mềm kích thước bằng đầu ngón tay có gắn camera và thiết bị phẫu thuật đi từ đường hậu môn lên đại trực tràng.

Toàn bộ mặt trong của hậu môn và đại trực tràng sẽ hiển thị rõ nét trên màn hình vi tính. Thông qua những hình ảnh ghi nhận được bác sĩ có thể dễ dàng chẩn đoán bệnh, lấy sinh thiết hoặc thực hiện các thủ thuật như đốt, cắt bỏ polyp nếu cần thiết.

3.3.2. Chụp cắt lớp vi tính đại trực tràng

Chụp cắt lớp vi tính đại trực tràng cho phép quan sát cách tổ chức của các khối u hoặc ung thư ở đại trực tràng. Từ đó, giúp các bác sĩ đánh giá được tình trạng xâm lấn và tình trạng hạch ở ổ bụng nếu nghi ngờ di căn.

Top 10 bệnh viện TỐT nhất [Xét nghiệm ung thư đại tràng ở đâu]

Như vậy, xét nghiệm máu phát hiện ung thư đại tràng là một trong rất nhiều phương pháp dùng để phát hiện ung thư đại tràng. Tuy đây không phải là xét nghiệm chính xác tuyệt đối nhưng vẫn là biện pháp có hiệu quả trong việc theo dõi sau điều trị cho những người bị ung thư đại tràng.

Bình luận đã bị đóng.

Liên hệ